WAGONY STANDARDU „Y”

Wagony o typie 110A

Wagony rodziny 110A to pierwsza seria wagonów z miejscami do leżenia w Polsce. Dwa prototypy pierwszych kuszet z rodziny 110A powstały w zakładach HCP w 1970 roku natomiast seryjna produkcja miała miejsce w latach 1971- 1973 oraz 1976- 1977. Łącznie wyprodukowano 375 sztuk wagonów tej serii w trzech odmianach: 110Aa (135 sztuk), 110Ab (40 sztuk) oraz 111Ac (200 sztuk).

TYP 110Aa
W latach 1971- 1972 odbywała się pierwsza seryjna produkcja wagonów 110Aa. W roku 1971 zbudowano 60 sztuk, a rok później w 1972- 75 sztuk wagonów. Pierwotnie otrzymały one oznaczenie „Bwxz”. Posiadały ogrzewanie elektryczne oraz parowe, okna były aluminiowe, a wózki nie miały możliwości zmiany rozstawu.

TYP 110Ab

Wagony typu 110Ab zbudowano w liczbie 40 sztuk. Była to wersja rozwojowa wprowadzonych do ruchu parę lat wcześniej pierwszych wagonów z miejscami do leżenia w Polsce – typu 110Aa. W wagonach 110Ab zamontowano indywidualny system ogrzewania wodnego z zasilaniem w formie pieca węglowego. Ponadto wagony wyposażono w możliwość zabudowy sprzęgu SA3 oraz osprzęt do jego obsługi. Oba te rozwiązania pojawiły się w związku z przewidywaną obsługą tymi wagonami połączeń po torze 1524 mm na wschód od polskiej granicy dlatego w niektórych kręgach zyskała nazwę „kuszetka przestawcza”.
W latach 70′ oraz 80′ wagony typu 110Ab były wykorzystywane m.in. na połączeniu Kraków- Kijów i Warszawa- Kijów. Jako ciekawostkę można dodać, iż 110Ab zawsze szły zestawione w środku składu, w żadnym wypadku na jego końcu. Wynikało to po prostu z przepisów radzieckich, w myśl których wagon z dwoma (nie trzema) końcówkami nie mógł być zestawiony na skraju pociągu. Rozpoznawczym detalem dla 110Ab są jednoskrzydłowe drzwi czołowe niespotykane w pojazdach 110Aa czy 110Ac. Dodatkowo kuszetki wyposażono w wózki typu 7AN. Wraz ze spadkiem ilości uruchamianych połączeń w latach 90ych XX wieku, większość pojazdów tego typu uległa wycofaniu i likwidacji. Nieliczne pozostały w ruchu na bardzo długich relacjach nocnych np. Gdynia- Jelenia Góra. Pierwotnie wagony typu 110Ab występowały w oliwkowym schemacie malowania. Po roku 1991 podobnie jak 110Ac były sukcesywnie przemalowywane w kolory błękitne z jasnym kremowym pasem podokiennym (chociaż pierwsze „nowe” malowanie pojawiało się juz w 1988 roku).

TYP 110Ac

Rodzina wagonów 110Ac powstała w sile 200 sztuk jako znormalizowane wagony standardu „Y” z miejscami do leżenia budowy zakładów HCP. Produkcja wagonów była realizowana w latach 1976-1977. Kuszetka była przeznaczona do poruszania się po europejskiej sieci kolejowej wg. przepisów RIC bez możliwości zmiany rozstawu na inny niż podstawowy 1435 mm. Zostały oznaczone serią „Bcwxz”, nie posiadały aluminiowych okien, drzwi były usuwane 2- szkrzydłowe. Na początku roku 2017 roku odstawiono ostatnie trzy czynne sztuki 110Ac.

DODATKOWY OPIS, ROZPOZNANIE WAGONU ORAZ CECHY CHARAKTERYSTYCZNE

Wagony o typie 110Ab można bardzo łatwo odróżnić od pozostałych wagonów rodziny 110A. Przede wszystkich 110Ab posiada indywidualny system ogrzewania wodnego z zasilaniem w formie pieca węglowego. W wyniku tego na dachu widnieje komin z płaskich czopuchem. Ponadto 110Ab posiada jednoskrzydłowe drzwi czołowe co odróżnia go od 110Aa oraz 110Ac. Obecnie kursują nieliczne wagony rodzinny 110A. Odróżnienie ich od pozostałych wagonów np. 111A nie jest trudne. Kuszetki posiadają obowiązujące malowanie spółki IC- są w kolorze niebiesko- białym z pomarańczowym pasem umieszczonym w dolnej części burty wagonu. Dach wagonów rodziny 110A nie jest ryflowany, na drzwiach bocznych ( na szybach ) oraz na bocznych burtach wagonu ( pas nadokienny ) umieszczone są napisy informujące podróżnego o przeznaczeniu wagonu: „wagon z miejscami leżącymi”.

PARAMETRY WAGONU

 

Oznaczenie: Bcwxz, Bc, Bco, Bcd, Bcdu, Bc9, Bc9o, Bc9ou
Producent: HCP Poznań
Lata produkcji: 1970- 1973 / 1976-1977
Długość całkowita: 24,500mm
Szerokość wagonu: 2,883mm
Wysokość wagonu: 4,050mm
Masa służbowa: ok. 45 t
Prędkość maksymalna: 140/160 km/h
Liczba miejsc siedzących: 
72 do siedzenia
54 do leżenia

Wyprodukowane wagony: 375
Właściciel: PKP Intercity S.A.

Typ wózków: 7AN / 4Anc / 4Anc/2
Hamulce: systemu Oerlikona, typu Est4d/REL1, 2 cylindry
Drzwi: obrotowo-składane, typu UIC
Drzwi czołowe: suwane jednoczęściowe z aluminium
Ogrzewanie: elektryczne i parowe, konwekcyjne
Zasilanie wagonu: prądnica prądu stałego 4,5 kW, napęd kardanowy
Organizacja wnętrza: przedziałowy

Wagon 110Ab z oznaczeniem serii Bcd (59 51 59-18 002-4) na stacji Warszwa Grochów, 28.06.2010 r. Fot. Piotr Kilanowski. Ten egzemplarz wyposażony był w wózki zmienno- rozstawne typu SUW2000 ( wózek 2-osiowy typu 25AN/S budowy ZNTK Poznań ). Trzy sztuki tego rodzaju wagonów wykorzystywano na nocnym pociągu „Balti” z Warszawy do Wilna.

Wagon 110Ab z oznaczeniem serii Bc (58 51 59-10 119-5) na stacji Warszawa Grochów, 29.08.2009 r. Fot. Piotr Kilanowski

Wagon 110Ac z oznaczeniem serii Bc9ou (50 51 59-78 003-8) na stacji Jelenia Góra, 18.07.2015 r. Fot. Adam Kilian

Wagon 110Ac z oznaczeniem serii Bcdu (51 51 59-30 020-8) na stacji Wrocław Główny, 4.07.2010 r. Fot. Piotr Kilanowski